Różeniec górski (rhodiola rosea) to roślina, którą nazywa się także „złotym korzeniem”, „rodiolą” lub „arktycznym korzeniem”. Jej naturalne środowisko występowania to arktyczne rejony Azji, Ameryki Północnej i Europy. W Polsce roślina ta występuje na obszarach wysokogórskich, np. w Tatrzańskim Parku Narodowym (na wysokości około 2 tysięcy metrów nad poziomem morza), a także w Karpatach i Sudetach.
Różeniec górski należy do rodziny gruboszowatych, rośnie naturalnie wśród skał, w niskiej trawie. Roślina ta jest wykorzystywana jako suplement dietowy i jest zalecana przede wszystkim dla tych osób, które zmagają się z nadmiernym obciążeniem psychicznym lub fizycznym. Jego działanie było znane już w dawnej medycynie chińskiej.
Różeniec górski (arktyczny korzeń, rhodiola rosea) to roślina, którą wyróżnia niezwykłe działanie adaptogenne. Testy prowadzone na zwierzętach pokazały, że substancje zawarte w różeńcu górskim obniżają poziom hormonu stresu w organizmie, jednocześnie wyrównując poziom substancji chemicznych w mózgu, które odpowiadają za dobry nastrój (serotonina, dopamina).
Arktyczny korzeń wspomaga w naturalny sposób organizm w trakcie kontaktu z czynnikami stresogennymi. Roślina zawiera ponad 100 substancji aktywnych, które oddziałują na układ nerwowy. Można w niej znaleźć między innymi: rozawinę, salidrozyd, monoterpeny, kwasy fenolowe, garbniki oraz flawonoidy.
Wskutek prowadzenia niewłaściwego trybu życia (stres w połączeniu ze złą dietą) współcześnie często narzekamy na chroniczny brak energii oraz złe samopoczucie. Senność, osłabienie i zwiększoną podatność na stres można jednak zniwelować. Aby zregenerować organizm, zarówno pod kątem dolegliwości fizycznych, jak i psychicznych można suplementować arktyczny korzeń. Roślina ta ułatwia szybki powrót do równowagi i norm fizjologicznych po ustąpieniu stresorów, na które jesteśmy narażeni w pracy lub na uczelni.
Ekstrakt ze złotego korzenia wspomaga funkcjonowania ludzkiego organizmu, szczególnie w warunkach silnego stresu. Korzeń różańca górskiego zmniejsza stężenie kortyzolu w organizmie, reguluje także poziom substancji chemicznych w mózgu. Spożywanie preparatów z różeńcem górskim pozwala radzić sobie ze stresem, zwiększa także sprawność fizyczną i umysłową. Zioło poprawia funkcjonowanie mózgu oraz układu nerwowego, zwalcza również objawy chronicznego zmęczenia.
Ponadto, różeniec górski posiada właściwości:
Poza wyżej wymienionymi właściwościami różeniec górski także:
Różeniec górski to roślina, która pobudza, ale i uspokaja układ nerwowy. Zioło koi nerwy, wycisza napięcie emocjonalne i poprawia zdolności koncentracyjne. Spożywanie arktycznego korzenia wydłuża czas koncentracji, dzięki czemu praca jest bardziej sprawna i wydajna, a jej owoce bardziej satysfakcjonujące.
Antydepresyjne działanie różeńca interesuje naukowców z całego świata. Zioło to może być z powodzeniem stosowane jako lek w terapii antydepresyjnej, ponieważ nie obciąża organizmu tak jak leki farmaceutyczne. Jest ono również zalecane osobom, które znajdują się w okresie intensywnej nauki lub wzmożonej pracy umysłowej.
Artyczny korzeń działa dobrze nie tylko na psychikę, ale też i na właściwości fizyczne oraz kondycję organizmu. Roślina poprawia wydolność, dzięki czemu może być spożywana przez osoby uprawiające sport. Stosowanie różeńca górskiego pomaga w regeneracji ciała po treningu oraz wpływa pozytywnie na pracę układu krążenia. Arktyczny korzeń pomaga zwiększyć wytrzymałość organizmu, chroni także tkankę mięśniową podczas intensywnego wysiłku (dzięki właściwościom przeciwzapalnym). Aby wykorzystać działanie różeńca, zaleca się, by spożywać zioło na godzinę przed treningiem.
Poza badaniami na zwierzętach, działanie arktycznego korzenia przebadano także na grupie ludzi. W pierwszym eksperymencie wzięło udział ponad 56 lekarzy i lekarek, pracujących na nocnych dyżurach. Badanie dowiodło, że w wyniku przyjmowania suplementu poprawiają się funkcje intelektualne i poznawcze mózgu badanych, obniża się także poziom zmęczenia psychicznego. Drugi eksperyment przeprowadzono na grupie studentów. U grupy przygotowującej się do sesji egzaminacyjnej także zauważono poprawę sprawności psychomotorycznej, obniżenie zmęczenia, lepszą motywację do nauki oraz poprawioną koncentrację.
Różeniec górski jest polecany osobom, które:
Preparat może być stosowany jako środek na obniżenie poziomu kortyzolu. Jest zalecany przede wszystkim studentom, pracownikom naukowym i sportowcom.
Złoty korzeń można zakupić na polskim rynku w formie tabletek, herbaty, nalewki lub suszu. Zioło jest dostępne bez recepty w aptekach oraz w internetowych sklepach zielarskich. Najczęściej spotyka się je w formie tabletek ze sproszkowanym korzeniem, w jednej tabletce można znaleźć od 250 do 500 mg ekstraktu z korzenia Różeńca.
Obecnie nie ma zbyt wielu badań, które wykazałyby niepożądane skutki suplementacji wyciągu z arktycznego korzenia. Biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy, oślina ta nie zakłóca w żaden sposób prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Maksymalna dopuszczona dawka (dzienna porcja) rhodiola rosea wynosi 200 mg. Ekstrakt z suszu należy spożywać raz lub dwa razy dziennie (nie przekraczać dawki w postaci dwóch szklanek dziennie). W przypadku tabletek, ich sposób użycia jest zawsze opisany na ulotce.
W przeciwieństwie do środków farmakologicznych adaptogeny działają bardzo łagodnie. Po przekroczeniu zalecanej ilości możliwe są jednak delikatne skutki uboczne, takie jak nudności, bezsenność, niepokój czy nadmierne pobudzenie. Różeńca górskiego nie powinno się stosować popołudniu lub wieczorem, ponieważ roślina ta wykazuje działanie pobudzające.
Różeniec górski to produkt dla dorosłych. Arktyczny korzeń nie powinien być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety, nie powinny go zażywać kobiety ciężarne, ani karmiące. W przypadku depresji dawkowanie powinien określić lekarz.
Wskazane jest, by na czas spożywania preparatów z różeńcem, ograniczyć spożycie kawy oraz innych środków stymulujących. Nie należy spożywać produktów z różeńcem górskim także wtedy, gdy jest się uczulonym na którykolwiek ze składników suplementu.